Gezien: Between Darkness and Light – Douglas Gordon
Waar: Kunstmuseum Wolfsburg
Nog te zien tot 12 augustus 2007
Het eerste dat opvalt bij de overzichtstentoonstelling van videokunstenaar Douglas Gordon is de schitterende presentatie. Het werk wordt in een enorme, totaal verduisterde ruimte op diverse hangende en staande schermen dusdanig gepresenteerd dat het één groot gesamtkunstwerk wordt. Hier en daar zijn spiegels aan de wand geplaatst die een desoriënterend, labyrinthachtig effect hebben en op subtiele wijze de videowerken ondersteunen.
In Gordon’s werk wordt je heel bewust van het moment. Hij ontleedt films waardoor je teruggeworpen wordt op het proces, de essentie. Concentratie door isolatie. 24 Hour Psycho is daar een mooi voorbeeld van. Hij vertraagde de film van Hitchcock tot twee beeldjes per seconde, waardoor de film precies 24 uur duurt. Je ziet details die je anders nooit ziet en de beleving is compleet anders.
Gordon is geïntrigeerd door het medium film en experimenteert ermee. Zo mixt hij twee films door elkaar in zijn werk Between darkness and light waarin de film The song of Bernadette (1954) verbonden wordt met The Exorcist (1974). Doordat de films niet van gelijke lengte zijn verschuift het gemengde beeld ook in de tijd en zal het nooit hetzelfde zijn.
In de grote zaal klinkt voortdurend de muziek van Feature Film. Het is de filmmuziek van Hitchcock’s Vertigo. Op zeer indringende wijze zoomt Gordon in op het gezicht van de dirigent. Als er dialogen in de film zijn verdwijnt zowel het beeld als geluid.
Gordon lijkt ook gefascineerd door oude wetenschappelijke experimenten die vastgelegd zijn op filmmateriaal. Zo zien we een man die op zijn rug ligt en krampachtig overeind probeert te komen (wat niet lukt) en twee wetenschappers die een casus presenteren van een epileptische vrouw. Naast de man die niet overeind kan komen is een film te zien van een olifant (Play dead, real time) die ondanks zijn ogenschijnlijke logheid wel overeind kan komen en dat met een zekere gratie doet.
Heel bijzonder is 30 Seconds Text. Je gaat een donkere ruimte in waar bij binnengaan het licht voor 30 seconden aan gaat. Je krijgt een tekst te zien die je in die tijd zou moeten kunnen lezen (als je Duits wat beter zou zijn ;). De tekst verhaalt van een experiment met mensen die onthoofd zijn en die daarna nog 30 seconden kunnen reageren. Ergo de tijdspanne dat de tekst te zien is staat gelijk met de tijd dat de hersenen van een onthoofde nog functioneren. Het maakt je heel bewust van de tijd. 30 seconden is kort om een tekst te lezen, maar lang als je net onthoofd bent.
Verder is er een overzicht van zijn werk op tientallen televisieschermen. Alles door elkaar. Prachtig gepresenteerd in een ruimte waarop aan de buitenkant 3600 namen staan van mensen waar Gordon op een of andere manier mee geassocieerd is.
Conclusie: TOP, een echte aanrader!